Zomereczeem bij paarden


Zomereczeem bij paarden natuurgeneeskundig bekeken
Jeuk in de zomer. Voor sommige paarden een terugkerend probleem. Je kunt je focussen op het mugje die het veroorzaakt. Maar eigenlijk is niet het mugje het probleem maar de overdreven reactie van het lichaam op een steek van het mugje. Jeuk is een signaal dat het lichaam niet in balans is, er is een probleem met het immuunsysteem. Een zomereczeemdeken is vaak nodig en verminder de jeuk maar is uiteindelijk geen oplossing van het probleem. 

Er is natuurlijk al heel veel geschreven over zomereczeem bij paarden en er worden steeds opnieuw allerlei ‘wondermiddelen’ op de markt gebracht die pretenderen je paard direct van zijn klachten af te kunnen helpen. Helaas is zomereczeem een heel complex probleem en er bestaan naar mijn mening geen standaard middelen die het probleem snel kunnen verhelpen. Vaak zijn er namelijk meerdere factoren van invloed die zorgen voor de jeuk. Je zal je het probleem dus holistisch aan moeten pakken wil je een langdurig en volledig herstel bewerkstelligen. Hierbij is ieder paard uniek en verdient zijn eigen specifieke aanpak.

Wat is zomereczeem?

Paarden vertonen een allergische reactie op het speeksel van het Culicoïdes mug. De mug prikt het paard en het speeksel van het Culicoïdes mugje zorgt voor een allergische reactie met veel jeuk. Zomereczeem begint zodra de mug actief wordt, dus in de lente, zomer en herfst en met name in de vroege ochtend en de avond. Je paard gaat zijn manen en staart kaal schuren, soms tot bloedens toe. Soms ontstaat de jeuk ook op het hoofd, achter de oren, de liezen en buik. Meestal is het paard belast met een erfelijke aanleg voor zomereczeem. Of en wanneer dit tot uiting komt hangt van veel verschillende factoren af.

Aantal mogelijke oorzaken voor het ontstaan van zomereczeem:

  • Vervuiling van het lichaam door medicatie, wormmiddelen, inentingen, bestrijdingsmiddelen/ kunstmest die gebruikt worden bij het weidebeheer, verkeerde voeding, vervuiling in lucht/water etc.
  • Overbelasting van de organen, zoals lever, nieren, milt, lymfesysteem en darmen (darmflora).
  • Stress door niet bij het paard passende levensomstandigheden, zoals: te weinig kunnen bewegen, onvoldoende contact met soortgenoten, wedstrijdstress, problemen tussen eigenaar en paard, pijnklachten etc.
  • Te energierijke voeding in relatie tot insulineresistentie ontstaan door te hoge energie inname in verhouding tot het energie verbruik.

Disbalans in het immuunsysteem

Ik zal dit even kort toelichten. Een allergische reactie wordt bijna altijd veroorzaakt door een disbalans in het immuunsysteem. Hierdoor gaat het paard overdreven reageren op lichaamsvreemde stoffen, zoals het speeksel van het mugje. Als het lichaam erg vervuild raakt worden afvalstoffen opgestapeld in vetweefsel. Een bekende plek is hiervoor de manenkam. Deze harde, vervuilde manenkam trekt de mugjes aan en hun steken veroorzaken ontstekingen.
Door vervuiling raken ook de organen overbelast. Als de organen te veel overbelast raken kunnen afvalstoffen onvoldoende het lichaam verlaten en ook dit zorgt voor een disbalans in het immuunsysteem. Ook stress kan het immuunsysteem behoorlijk uit balans halen. Bij stress komt er Cortisol vrij en dit zorgt ervoor dat de bloedsuikerspiegel stijgt en het immuunsysteem onderdrukt wordt.

Relatie tussen voeding en zomereczeem

Een andere belangrijke factor is de voeding van het paard. Er bestaat een nauwe relatie tussen insulineresistentie en het ontstaan van zomereczeem. Insulineresistentie ontstaat als het paard langdurig te energierijke voeding binnen krijgt. Dit kan gebeuren door het aanbieden van een te veel aan krachtvoer of te fructaan-rijk gras. Het paard krijgt vetophopingen, wordt slomer en krijgt steeds meer honger. De vetophoping vind voornamelijk plaats bij de manenkam en staartaanzet. Het vet zorgt dat er ontstekingen bevorderende stoffen vrij komen, waardoor de gevoeligheid voor jeuk toeneemt.
Kortom er zijn verschillende factoren van invloed die elkaar versterken en waardoor er een vicieuze cirkel ontstaan van steeds meer jeuk. Bij elk paard ligt het zwaartepunt echter ergens anders. Bij de een moet je met name de organen versterken, terwijl bij de andere juist een andere voeding van belang is.

Wat kan je nu zelf doen om zomereczeem te voorkomen?

  1. Voorkom stress door het paard die levensomstandigheden te geven die het beste bij zijn aard passen. Zoals: veel contact met kudde genoten, onbeperkt toegang tot arm, langstengelig hooi, continu de mogelijkheid hebben tot bewegen, voorkom verveling, voorkom gevoelens van onveiligheid.
  2. Aanpassen van het weidebeheer aan de natuurlijke behoefte van je paard. Gebruik grassen met een laag fructaan gehalte in je wei, bemest niet met drijf- of kunstmest zodat de fructaan gehaltes niet extreem stijgen, beperk indien nodig de hoeveelheid gras, zorg dat het gras uitgebloeid en lang is, waardoor de fructaan gehaltes niet te hoog zijn.
  3. Geef geen krachtvoer i.v.m. een verstoring van de darmflora en te veel energie.
  4. Geef je paard in het voor- en najaar een reinigingskuur onder begeleiding van een natuurgeneeskundige.
  5. Indien je paard lichte jeukklachten krijgt, kun je het beste direct een eczeemdeken aanschaffen om erger te voorkomen. Ga ondertussen ook aan de gang met middelen om de oorzaak aan te pakken.

Hulp inschakelen?

Als je paard eenmaal zomereczeem heeft is dit dus een vrij complex probleem. Het is belangrijk om eerst de oorzaak te achterhalen, voordat je middelen gaat inzetten. Als je bijvoorbeeld je paard wilt reinigen terwijl de lever en nieren niet optimaal werken, kan dit de klachten sterk verergeren. Hoe langer het paard de klachten al heeft, hoe langer het duurt voordat hij/zij weer in balans is. Heeft je paard het al van veulen af aan dan is het soms alleen haalbaar om de symptomen te verlichten, heeft je paard het korter dan is het vaak mogelijk je paard volledig klachtenvrij te krijgen. Er is dus echt wel wat aan te doen. Jeuk is een signaal van het lichaam dat je paard niet in balans is. Het is dan ook zaak er iets aan te doen, ook al is het hanteerbaar met een zomereczeem deken op.

Gelukkig kunnen verschillende natuurlijke middelen, zoals homeopathie en kruiden er voor zorgen dat je paard weer in balans raakt, waardoor hij steeds minder heftig op het Culicoïdes mugje zal reageren.

Quantum Allergy

Indien er een paard met zomereczeem of andere allergische klachten in de praktijk komt ga ik ook altijd Quantum Allergy inzetten. Dit is een energetische behandeling waarmee je het lichaam kan resetten voor bepaalde prikkels waar het dier te heftig op reageert. In het geval van zomereczeem is dat het mugje. Op fysiek niveau heeft het lichaam namelijk een geheugen en reageert het te heftig op stoffen die in het verleden problemen hebben veroorzaakt. Deze overdreven reactie kan je dus resetten. Want niet ieder paard reageert heftig op steken van het mugje. We helpen het lichaam om weer normaal te reageren op de prikkel. Maar het paard moet waarschijnlijk niet alleen gereset worden op de steken van de mugjes ook bijvoorbeeld fructaan in het gras, inentingen, wormenmiddelen en/of het huidige voer is belangrijk om mee te nemen.

Want er is natuurlijk niks fijner als een paard dat gewoon relaxt van de zomer kan genieten!

Reacties